Πως η ακοή επηρεάζει την ισορροπία
Οι παθήσεις των αυτιών μπορούν να δημιουργήσουν περισσότερα από μια απλή ακουστική απώλεια. Μπορούν να επηρεάσουν την δυνατότητά μας να περπατάμε, να στεκόμαστε και να κρατάμε την ισορροπία μας. Παρακάτω θα δείτε μερικές πληροφορίες σχετικά με τις διαταραχές ισορροπίας και τι ρόλο μπορούν να παίξουν τα αυτιά μας σε αυτό.
Τα αυτιά δεν είναι απλά το μέσο για να ακούμε. Στην πραγματικότητα, συνεργάζονται με άλλα συστήματα στο σώμα μας για να μπορούμε να κατανοούμε την θέση μας στον χώρο. Αν διαθέτουμε σωστή αίσθηση της ισορροπίας μας, δεν θα έχουμε πρόβλημα να καταλάβουμε πού βρισκόμαστε, πώς να σταθούμε όρθιοι και πώς να μην πέσουμε. Ωστόσο, τα μάτια και ο εγκέφαλός δεν είναι τα μόνα όργανα που εμπλέκονται σε αυτή τη διαδικασία.
Πολλοί από αυτούς που αντιμετωπίζουν προβλήματα με την ισορροπία τους διαπιστώνουν πως το πρόβλημα βρίσκεται στα αυτιά τους. Οι διαταραχές στην ισορροπία μπορεί να μας κάνουν να αισθανόμαστε ασταθείς ή πως βρισκόμαστε σε μια μόνιμη κίνηση. Η αίσθηση του ιλίγγου μπορεί να επηρεάσει την ικανότητά μας να περπατάμε, να στεκόμαστε όρθιοι ακόμα και να σηκωνόμαστε. Πριν αναφερθούμε στις διαταραχές ισορροπίας και πως αυτές αντιμετωπίζονται, είναι πολύ σημαντικό να κατανοήσουμε τον ρόλο που παίζουν τα αυτιά μας σε αυτό.
Πως ισορροπούμε;
Το σύστημα της ισορροπίας μας βασίζεται στον λαβύρινθο που είναι φτιαγμένος από οστά και ιστό στο έσω αυτί. Συγκρατεί τους ημικύκλιους σωλήνες, τον κοχλία και τους ωτόλιθούς του. Καθώς ο κοχλίας χρησιμεύει για την ακοή, οι ημικύκλιοι σωλήνες χρησιμέυουν για την ισορροπία. Αυτοί μοιάζουν με 3 κυκλικούς βρόγχους, και ο καθένας από αυτούς είναι υπεύθυνος για την αντίληψη διαφορετικού είδους κίνησης. Ο ένας αισθάνεται το πάνω/κάτω, ο δεύτερος το δεξιά/αριστερά και ο τρίτος την κλίση. Όταν το υγρό κινηθεί μέσα στους ημικύκλιους σωλήνες τα τριχωτά κύτταρα αντιλαμβάνονται την κίνηση αυτή και την μεταφέρουν στον εγκέφαλο. Αυτό μας βοηθάει να έχουμε την σωστή αίσθηση της κίνησης στον χώρο. Το σύστημα ισορροπίας μας είναι τόσο ευαίσθητο που μπορεί να εντοπίσει αν κινούμαστε μέσα σε ένα αυτοκίνητο ή μέσα ένα ασανσέρ.
Βλάβες στο έσω αυτί μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα στην ισορροπία, ζάλη, ίλιγγο ακόμα και ναυτία. Μπορεί να αισθανόμαστε πως κινούμαστε ενώ ήμαστε σταθεροί, να δυσκολευόμαστε να σταθούμε όρθιοι ή ακόμα και να νιώθουμε ναυτία ενώ είμαστε όρθιοι. Αυτά είναι σοβαρά ζητήματα που μπορεί να επηρεάσουν την ικανότητά μας να κινούμαστε και να στεκόμαστε. Άτομα με σοβαρό ίλιγγο μπορεί ακόμα και να νιώθουν ναυτία ενώ ξαπλώνουν.
Υπάρχουν αρκετά πράγματα που μπορούν να οδηγήσουν σε προβλήματα ισορροπίας, αλλά το γεγονός πως η απώλεια ακοής μπορεί να προκαλέσει διαταραχές, είναι λιγότερο γνωστή. Τα αυτιά μας εμπλέκονται σε κάτι περισσότερο από την απλή ακοή και η παρουσία των ημικύκλιων σωλήνων στα αυτιά μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα ισορροπίας σε άτομα που πάσχουν από απώλεια ακοής.
Πως μπορεί η απώλεια ακοής να προκαλέσει προβλήματα στην ισορροπία;
Αν και μερικές από αυτές τις καταστάσεις συνδέονται μεταξύ τους, η απώλεια ακοής και τα προβλήματα στην ισορροπία δεν προκύπτουν πάντα ταυτόχρονα. Δεν αντιμετωπίζουν πρόβλημα ακοής όσοι πάσχουν από διαταραχές στην ισορροπία και δεν αντιμετωπίζουν πρόβλημα στην ισορροπία όσοι πάσχουν από απώλεια ακοής. Ωστόσο, κατά καιρούς, μπορούν να εμφανιστούν ταυτόχρονα.
Τόσο η Λαβυρινθίτιδα όσο και η νόσος Meniere μπορούν να οδηγήσουν σε ακουστική απώλεια και προβλήματα στην ισορροπία.
Η Λαβυρινθίτιδα αποτελεί μόλυνση του εσω αυτιού. Προκύπτει όταν ο λαβύρινθος, μια δομή μέσα στο αυτί, πρήζεται και εμφανίζει φλεγμονή. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια ακοής, εμβοές, αίσθηση ιλίγγου και ναυτία. Η κατάσταση αυτή είναι γνωστή και ως Αιθουσαία Νευρίτιδα, αλλά η διαφορά είναι πως δεν περιλαμβάνει απώλεια ακοής. Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν αντιμετωπίζουν απώλεια ακοής όταν έχουν φλεγμονή στο έσω αυτί, αλλά υπάρχει και αυτή η πιθανότητα. Τότε είναι που η πάθηση γίνεται Λαβυρινθίτιδα. Οι περισσότερες περιπτώσεις αυτών των καταστάσεων μπορούν να αντιμετωπιστούν και να θεραπευτούν, αλλά αν υπάρχει σοβαρή λοίμωξη μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρή και μόνιμη βλάβη.
Η Νόσος Meniere’s, γνωστή και ως Ενδολεμφικός Ύδρωπας, αφορά μια κατάσταση αυξημένης πίεσης μέσα στον λαβύρινθο. Αυτό μπορεί να προκαλέσει απώλεια ακοής, ίλιγγο ακόμα και εμβοές. Συνήθως, ή νόσος Meniere επηρεάζει μόνο την μια πλευρά, αν και έχουν αναφερθεί και αμφοτερόπλευρες περιπτώσεις. Δεν υπάρχει κάποια θεραπεία για αυτήν την νόσο, αλλά μπορεί να χρησιμοποιηθεί φαρμακευτική αγωγή για να αντιμετωπιστεί. Όσοι πάσχουν από νόσο Meniere συνήθως αισθάνονται την αύξηση της πίεσης πριν από ένα επεισόδιο της πάθησης. Μετά από κάποια χρόνια, η κατάσταση αυτή μπορεί να υποχωρήσει με φυσικό τρόπο.
Τι είναι οι διαταραχές ισορροπίας;
Διαταραχή ισορροπίας είναι κάθε κατάσταση που μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια ισορροπίας, αίσθημα ζάλης και ιλίγγου. Αυτό μπορεί να οφείλονται σε μικρά προβλήματα, όπως μολύνσεις στα αυτιά ή χαμηλή αρτηριακή πίεση, αλλά ακόμα και σε σοβαρότερα, όπως όγκοι ή κακή κυκλοφορία του αίματος. Ανεξάρτητα από το τι προκαλεί μια διαταραχή στην ισορροπία, μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα, καθώς οι ασθενείς μπορεί να αισθάνονται σαν να πέφτουν, να περιστρέφονται και να αιωρούνται ακόμα και όταν είναι ακίνητοι. Μερικοί αναφέρουν πως παρουσιάζουν ίλιγγο όταν στρέφουν το κεφάλι τους, ειδικά όταν σηκώνονται από το κρεβάτι ή όταν γυρίζουν πλευρά. Μπορεί κατά καιρούς να σκοντάφτουν ή να στηρίζονται σε τοίχους για μην πέσουν. Η σοβαρότητα των διαταραχών ισορροπίας μπορεί να διαφέρει από άτομο σε άτομο.
Συνήθεις αιτίες διαταραχών ισορροπίας:
- Ίλιγγος Θέσης, ή καλοήθης παροξυσμικός ίλιγγος (BPPV). Μια ακίνδυνη κατάσταση η οποία προκαλεείται από την ηλικία ή από τραυματισμό της κεφαλής. Προκαλεί ίλιγγο όταν χαλαρώνουν οι ωτόλιθοι και κινούνται μέσα στους ημικύκλιους σωλήνες
- Λαβυρινθίτιδα. Όπως αναπτύχθηκε παραπάνω.
- Αιθουσαία νευρίτιδα. Λαβυρινθίτιδα χωρίς ακουστική απώλεια.
- Σύνδρομο Mal de Debarquement (MdDS). Η αίσθηση που παραμένει μετά από παρατεταμένη κίνηση. Πολλά άτομα βιώνουν αυτήν την αίσθηση μετά από παρατεταμένες περιόδους στον ωκεανό ή σε κάποιο σκάφος. Ίσως να αισθάνεστε πως είστε ακόμα στην θάλασσα και να ταλαντεύεστε. Κάποιοι μπορούν να το αισθανθούν ακόμα και μετά απο μεγάλες διαδρομές στον διάδρομο γυμναστικής.
- Νόσος Meniere. Όπως αναπτύχθηκε παραπάνω.
- Περιλεμφικό συρίγγιο. Αυτό προκύπτει όταν το υγρό από το έσω αυτί διαρρέει στο μέσο αυτί. Μπορεί να συμβεί στην γέννα, από χτύπημα στο κεφάλι, χειρουργείο, λοιμώξεις ακόμα και μετά από καταδύσεις.
Αντιμετώπιση διαταραχών ισορροπίας
Η θεραπεία των διαταραχών ισορροπίας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την αιτία κατάστασής σας. Οι λοιμώξεις μπορούν να αντιμετωπιστούν με αντιβιοτικά, ενώ ασθένειες όπως η νόσος Meniere απαιτούν άλλα φάρμακα. Πολλά άτομα με μόνιμα ή μη θεραπεύσιμα προβλήματα ισορροπίας αναζητούν ασκήσεις διαταραχής ισορροπίας του αυτιού. Οι ασκήσεις αυτές είναι γνωστές ως Vestibular Rehabilitation Therapy ή VRT.
Οι ασκήσεις VRT βοηθούν στην απευαισθητοποίηση του συστήματος ισορροπίας σε ορισμένες κινήσεις, διευκολύνοντας το άτομο να κινείται χωρίς να προκαλεί τον ίλιγγό του. Ίσως να μην μπορέσει να λυθεί το πρόβλημα, αλλά μπορεί να αποτρέψει πτώσεις και να κάνει τον ίλιγγο πιο ανεκτό. Αρκετά άτομα μετά την χρήση ασκήσεων VRT αντιμετωπίζουν λιγότερα προβλήματα όταν σκύβουν, γυρίζουν το κεφάλι ή περπατούν σε δάπεδα με σχέδια.
Οι ασκήσεις αυτές πρέπει να γίνονται σωστά για να έχουν θετικό αποτέλεσμα. Ένας ειδικός VRT μπορεί να σας βοηθήσει να μάθετε περισσότερα και να σας καθοδηγήσει στις ασκήσεις. Είναι πολύ σημαντικό οι ασκήσεις αυτές να γίνονται με την παρουσία ενός ειδικού. Θα σας κρατήσουν σε περίπτωση που δυσκολευτείτε και πέσετε και να σας αυξήσουν τον βαθμό δυσκολίας όταν οι ασκήσεις γίνονται πολύ εύκολες.